Hormonalne, silne bóle miesiączkowe – przyczyny i cechy

Hormonalne bóle miesiączkowe są zazwyczaj równie intensywne przy każdym okresie. Odczuwa się je najbardziej w ciągu pierwszych 24 godzin krwawienia. Czynniki ryzyka pierwotnych bólów miesiączkowych obejmują: przedwczesne miesiączki (przed ukończeniem 12 roku życia), bardzo niską masę ciała (BMI poniżej 20) oraz przypadki w rodzinie (jeśli bliskie krewne są również dotknięte taką przypadłością). Palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, stres oraz nadmierne obciążenie fizyczne często również nasilają bóle klasyfikowane jako pierwotne bolesne miesiączkowanie2.

Czy ginekolog może pomóc?

Tak, zdecydowanie. Specjalista może rozpocząć od wykluczenia fizycznych przyczyn bolesnych miesiączek. Jeśli zidentyfikowane zostanie pierwotne bolesne miesiączkowanie, twój ginekolog może zaproponować odpowiednie leczenie w celu złagodzenia dolegliwości.

Jak jeszcze możemy załagodzić bolesne miesiączkowanie?

Czekając na ostateczną diagnozę silnych bólów miesiączkowych i ich przyczyn, możemy sięgnąć po leki przeciwbólowe oraz przeciwskurczowe, skorzystać z technik relaksacyjnych, takich jak joga i pilates. Ciepłe okłady na podbrzusze lub w okolicy pleców mogą przynieść dodatkową ulgę w bólu bez skutków ubocznych. Sięgaj po leki przeciwbólowe korzystaj z technik relaksacyjnych, takich jak joga i pilates lub wybieraj domowe sposoby3.

Silny ból miesiączkowy – przyczyny fizyczne

Jeśli bóle zaczynają się po ukończeniu 25 lat, mówimy o wtórnym bolesnym miesiączkowaniu. Zwykle można je powiązać z dyskomfortem organicznym. Przyczyną bolesnych miesiączek może być również fizyczne podrażnienie przez mechaniczne środki antykoncepcyjne (np. spiralę) lub problemy na tle psychogennym.

Endometrioza

Endometrioza jest najczęstszą przyczyną bolesnych miesiączek o charakterze wtórnym. U wielu kobiet podejrzewa się, że intensywny ból podczas menstruacji jest spowodowany właśnie tą chorobą. Schorzenie to jest bolesne i może wpływać na wiele istotnych sfer życia, od samooceny kobiety, po relacje, rodzinę i planowanie życia. Należy podkreślić, że schorzenie to wymaga poszerzonej diagnostyki. Dzieje się tak, że komórki podobne do błony śluzowej macicy (endometrium) gromadzą się w otaczających narządach (brzuch i miednica, jajniki, jajowody i głębokie warstwy ścian macicy) i tworzą tak zwane zmiany endometrialne. Problem polega na tym, że te komórki, nawet w odległych częściach ciała, również reagują na cykliczne zmiany hormonalne. Rosną one w pierwszej połowie cyklu menstruacyjnego, a następnie zmniejszają się w drugiej połowie cyklu. Reagują one na zmiany hormonalne zachodzące w cyklu miesiączkowym, czego następstwem jest przewlekła reakcja zapalna. W procesie tym dochodzi do wewnętrznych krwawień, rozwoju bolesnych guzków, zapalenia, tworzenia się blizn i zrostów oraz zmiany stosunków anatomicznych narządów w miednicy mniejszej. Twój ginekolog może zidentyfikować, czy endometrioza jest przyczyną bolesnych miesiączek. Jeśli tak, bardzo prawdopodobne jest to, że będzie można ją leczyć! Istnieją różne możliwości leczenia, które mogą złagodzić objawy, zarówno tymczasowo, jak i długoterminowo2.

Polip – jedna z przyczyn bolesnych miesiączek

Polipy powstają, gdy błona śluzowa rośnie nieprawidłowo. Może to się zdarzyć w nosie, jelicie, macicy lub właściwie wszędzie, gdzie występuje błona śluzowa. Badania ultrasonograficzne mogą być używane do sprawdzenia macicy pod kątem obecności tych guzków, które wahają się od wielkości ziarna soczewicy do wielkości wiśni. W większości przypadków polipy są zmianami łagodnymi, ale w ok. 1% mogą jednak zawierać komórki nowotworowe, dlatego każdorazowo należy je dokładnie zbadać. Mogą być również przyczyną wtórnego bólu miesiączkowego i również powodować krwawienia między miesiączkowe, zwiększone krwawienia menstruacyjne lub zwiększoną wydzielinę2 W takim przypadku zawsze należy skonsultować się lekarzem ginekologiem.

Mięśniaki – łagodna zmiana i możliwa przyczyna bolesnych miesiączek

Mięśniaki to łagodne guzy w warstwie mięśniowej macicy. Te zmiany zazwyczaj pojawiają się między 35 a 50 rokiem życia. Mięśniaki mogą pojawić się samodzielnie lub z innymi i mogą mieć bardzo różne rozmiary. Jedna czwarta wszystkich kobiet, dotkniętych tą chorobą, żyje bez żadnych objawów. W takich przypadkach zwykle nie stosuje się leczenia. W większości przypadków mięśniaki jednak są przyczyną bolesnych miesiączek i innych problemów, takich jak długotrwałe, bardzo obfite krwawienia w trakcie okresu2. Należy skonsultować się z ginekologiem, który udzieli Ci indywidualnych porad i dobierze leczenie, które jest dla Ciebie najlepsze.

Stany zapalne

Dlaczego okres boli? Kolejną możliwą przyczyną bolesnych miesiączekstany zapalne w obrębie miednicy. Są one najczęściej spowodowane przez drobnoustroje z pochwy, które dostają się do narządów w miednicy - np. do macicy. Zabiegi medyczne, krwawienia, poród lub założenie spirali mogą ułatwić dostanie się tych drobnoustrojów. Zapalenie może dotyczyć całego narządu lub tylko poszczególnych jego części (szyjki macicy lub błony śluzowej). Oprócz bólu brzucha, typowe objawy obejmują gorączkę, upławy i zaburzenia miesiączkowania2. Leczenie różni się w zależności od przyczyny stanu zapalnego, należy je prowadzić pod kontrolą lekarza.

Bolesny okres – przyczyną może być PMS

Zespół napięcia przedmiesiączkowego, w skrócie PMS jest uważany za odrębny wzorzec objawów wśród zaburzeń menstruacyjnych i przyczynę bolesnych miesiączek. PMS może objawiać się różnymi fizycznymi i psychicznymi objawami w drugiej połowie cyklu menstruacyjnego. Oprócz bólów menstruacyjnych brzucha, obejmuje również bóle głowy, wahania nastroju, problemy ze snem i uczucie napięcia w klatce piersiowej. Zespół objawów PMS obejmuje również problemy żołądkowo-jelitowe, utratę apetytu lub ataki napadowego głodu, problemy skórne i problemy z krążeniem. Bardzo typowe jest, że objawy te zaczynają się do 2 tygodni przed okresem i nagle znikają wraz z nadejściem krwawienia menstruacyjnego4. Wspólnie z ginekologiem możesz znaleźć skuteczne sposoby na złagodzenie objawów.

Głowa może wpływać na Twoje objawy

Zmartwienia, lęki i stres mogą również powodować lub nasilać ból menstruacyjny. Każdorazowo należy ustalić przyczyny bolesnych miesiączek, aby zastosować w porę odpowiednie leczenie.

    1. Ferries-Rowe E, Corey E i Archer JS. Primary Dysmenorrhea, Diagnosis and Therapy. Obs Gyn, 2020: 136:5
    2. Kathryn A. McKenna, Corey D. Fogleman. Dysmenorrhea. American Family Physician, 2021; 104 (2): 164–170
    3. Postępowanie w bolesnym miesiączkowaniu - Pytania do eksperta - Ból - Medycyna Praktyczna dla lekarzy (mp.pl), data dostępu 11.08.2023
    4. Pałucka K et. al. Zespół napięcia przedmiesiączkowego –mit czy rzeczywistość. Premenstrual syndrome –myth or reality. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):478-490


    MAT-PL-2301936-1.0-08.2023